مشت نمونه خروار
مهدي عليخاني
دوشنبه‌شب چهارمين مناظره انتخابات رياست‌جمهوري با محوريت سياست خارجي برگزار شد. اين مناظره به‌طور نسبي كمك كرد تا مردم شناخت بيشتري از نگاه كانديداها در اين حوزه پيدا كنند. در يادداشت قبلي‌ام در «اعتماد»، سوالاتي در حوزه سياست خارجي و مشخصا مساله «تحريم» از نامزدهايي كه خود را به جبهه موسوم به انقلاب منتسب مي‌كنند طرح كرده بودم. در اين مناظره، آقاي دكتر پزشكيان همچون گذشته مواضع خود را صريح و شفاف بيان كرد و آن، تاكيد بر اولويتِ حل مساله تحريم‌ها به عنوان يكي از موانع مهم در تقويت اقتصاد ملي و توسعه روابط اقتصادي خارجي و نيز يكي از زمينه‌هاي اتلاف منابع ملي و پيدايش فساد بود. در نقطه مقابل، دو نامزد جريان انقلابي مواضعي اتخاذ كردند كه قابل جمع نبوده و اگر در دقيقه نود هم ائتلافي ميان‌شان صورت گيرد مشخص نيست كه چگونه اين دو نگاه كاملا متفاوت - در اصل و ماهيت مساله- قرار است تجميع شود! يكي از اين نامزدها «بالاخره» حاضر به پذيرش اصل «مذاكره» به عنوان يك ابزار پيشبرد سياست خارجي شد و پس از سال‌ها انكار و سپس كوچك نمايي آثار تحريم‌هاي ظالمانه، آن را يك مشكل جدي براي كشور خواند و وعده داد تحريم‌ها را برطرف مي‌كند. مديري توانمند، قوي و كارآزموده است كه همچون يك پزشك، ابتدا و به سرعت درد و بيماري را به درستي تشخيص داده و درمان و راهكار آن را بيابد. تشخيص ندادن يا دير تشخيص دادن معياري براي قضاوت درباره طبيب است. مردم كدام نگاه را انتخاب مي‌كنند!؟ نگاهي كه از ابتدا تحريم‌ها را خسارت‌بار و فسادساز دانسته و وعده مواجهه آن را با به كارگيري تيم قوي و متخصص داده يا نگاهي كه با تاخيري طولاني، آن هم در آستانه انتخابات حاضر به پذيرش خسارت تحريم و «كاغذ پاره» نبودن آنها شده است؟ چگونه مي‌توان هزينه‌هاي ناشي از نگاه چالش‌ساز دوم در مسير توافق يا احياي آن را ناديده گرفت!؟ نامزد انقلابي ديگر اما همچنان تحريم‌ها را غيرموثر دانست. او البته طرحي جديد براي مقابله با تحريم‌ها ارايه كرد و آن پشيمان‌سازي تحريم‌كنندگان بود! به قول آقاي دكتر پزشكيان، «مي‌گفتند گوشت و مرغ و سفره مردم ربطي به برجام ندارد». حالا كه مدعي‌اند بدون برجام فروش نفت چند برابر شده، بگويند چرا سفره مردم كوچك‌تر و قيمت كالاهاي اساسي در سفره‌ها چند برابر شده است!؟ اين نامزد همچنين از هزينه‌هاي مذاكره و برجام گفت اما پاسخي نداد كه آيا اين توافق محصول و نتيجه عملكرد دوره مسووليت او و قطعنامه‌هاي پي در پي تحريمي شوراي امنيت و نيز تحريم‌هاي يكجانبه ايالات متحده و… با راي مثبت دو قدرت شرقي نبوده است؟ چگونه مي‌توان برجام رافع تحريم‌ها و خارج‌كننده ايران از ذيل فصل هفتم منشور سازمان ملل را نقد كرد اما به تفكرات و عملكرد دولت و تيمِ مذاكره‌كننده‌اي كه ايران را ذيل فصل هفتم بردند حرفي نزد؟توافق يا عدم توافق احتمالي دو نامزد اصلي موسوم به انقلابي براي اجماع به واسطه ماهيت كاملا متفاوت مواضع اعلامي آنها فارغ از تاخير تاريخي يكي در پذيرش واقعيت، و تداوم انكار واقعيت از سوي ديگري در حوزه سياست خارجي و تحريم به عنوان مساله‌اي مهم، چشم‌اندازي را پيش روي مردم فراهم مي‌كند تا در تصميم‌گيري، آگاهانه‌تر عمل كنند. زمان انتخاب نزديك است. كداميك را انتخاب مي‌كنيم: طبيبي كه از ابتدا درد را درست تشخيص داده و براي درمانش وعده به كارگيري كادري حاذق را داده؛ يا كسي كه حالا در زمان كسب قدرت حاضر به «پذيرش» دو دهه سختي و رنج مردم شده يا آني كه هنوز «منكر» وجود درد و بيماري است!؟